Tembung
1. Tembung entar, yaiku tembung kang mawa teges ora salugune.
Tuladha: gedhe endhase tegese umuk, gumedhe
2. Tembung lingga, yaiku tembung kang isih wutuh, durung rinaketan wuwuhan (ater-ater, seselan, panambang).
Tembung lingga ing basa Jawa racake dumadi saka rong wanda utawa telung wanda. Wanda kuwi ing Basa Indonesia diarani suku kata. Wanda ing Basa Jawa ana rong werna yaiku wanda mengla lan wanda sigeg.
Wanda menga yaiku tembung lingga kang wanda pungkasane awujud vokal.
Tuladha: ibu = i - bu
sapu = sa - pu
teka = te - ka
Wanda sigeg yaiku tembung lingga kang wanda pungkasane awujud konsonan.
Tuladha: pacul = pa - cul
tulis = tu - lis
tutup = tu - tup
Tembung andhahan utawa kata jadian, yaiku tembung sing wis owah saka linggane utawa tembung lingga kang wis dirimbag. Pangrimbage yaiku kanthi muwuhake tuwuhan (ater-ater).
ater-ater yaiku wuwuhan kang manggon sangarepe tembug lingga. Panulise kudu gandheng karo tembung linggane, ora kena dipisah.
- Ater-ater anuswara (m,n,ny,ng)
- Ater-ater tripurusa (dak, ko, di)
- Ater-ater a-, ka-, ke-, sa-, pa-, pra-, pri-, tar-, kuma-, kami-, kapi-.
Tuladha:
Ater-ater anuswara: m + balang
m + pacul
Ater-ater tripurusa: dak + tuku
kok + pasang
di + gawa
Sumber: Asah Basa (Basa Jawa)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar